Dokumentowanie WTD – Rozporządzenie, a ustawa

Od 1 stycznia 2020 r. obowiązuje Rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) 2018/1912 z dnia 4 grudnia 2018 r. zmieniające rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2011 w odniesieniu do niektórych zwolnień związanych z transakcjami wewnątrzwspólnotowymi, wskazujące okoliczności, w których uznaje się, że towary zostały wysłane lub przetransportowane z terytorium państwa członkowskiego dostawy, co jest niezbędne dla zastosowania zwolnienia od podatku lub stawki VAT 0%.

W związku z wątpliwościami dotyczącymi dokumentowania Wewnątrzwspólnotowej Dostawy Towarów, wskazać należy, iż rozporządzenie unijne, zawierające zasady dokumentowania WTD nie zmienia polskich przepisów w tym zakresie, a wskazuje jedynie alternatywne warunki, których spełnienie będzie uprawdopodabniało dokonanie wywozu.

W związku z powyższym, Przedsiębiorca od 1 stycznia 2020 r. ma wybór, które przepisy w zakresie dokumentowania wywozu będzie stosował, przy czym należy pamiętać, iż wybrane przepisy należy konsekwentnie stosować we wszelkich aspektach, związanych z podatkiem VAT, dotyczących danej transakcji, tj. w sytuacji, gdy Przedsiębiorca podejmuje decyzję o skorzystaniu z 0% stawki VAT na podstawie Rozporządzenia musi zgromadzić wszelkie dowody wskazane w Rozporządzeniu.

ROZPORZĄDZENIE

Zgodnie z Rozporządzeniem, obowiązuje domniemanie, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów zostały przemieszczone do innego państwa członkowskiego, jeżeli sprzedawca będzie posiadać co najmniej dwa niebędące ze sobą w sprzeczności dowody potwierdzające wysyłkę lub transport, wydane przez dwa niezależne od siebie oraz od sprzedawcy podmioty.

Dowodami takimi, zgodnie z Rozporządzeniem, mogą być dokumenty z dwóch Grup:

GRUPA A

  • podpisany list przewozowy CMR, konosament, faktura za towarowy przewóz lotniczy lub faktura od przewoźnika towarów;

oraz

GRUPA B

  •     polisa ubezpieczeniowa w odniesieniu do wysyłki lub transportu towarów lub dokumenty bankowe potwierdzające zapłatę za wysyłkę lub transport towarów;
  •     dokumenty urzędowe wydane przez organ władzy publicznej, na przykład notariusza, potwierdzające przybycie towarów do państwa członkowskiego przeznaczenia;
  •     poświadczenie odbioru wystawione przez prowadzącego magazyn w państwie członkowskim przeznaczenia, potwierdzające składowanie towarów w tym państwie członkowskim.

Co do zasady, sprzedawca powinien posiadać co najmniej dwa dowody z Grupy A lub jeden dowód z grupy A oraz jeden dowód z Grupy B. Kwestie te zostały szczegółowo uregulowane w nowym art. 45a ust. 1 Rozporządzenia.

Dodatkowo, w przypadku transportu towarów przez nabywcę lub przez osobę trzecią na jego rzecz, sprzedawca powinien dysponować pisemnym oświadczeniem nabywcy, potwierdzającym że towary zostały wysłane lub przetransportowane przez nabywcę lub przez osobę trzecią działającą na rzecz nabywcy, oraz wskazującego państwo członkowskie przeznaczenia towarów.

Takie pisemne oświadczenie nabywcy powinno zostać dostarczone sprzedawcy do 10-go dnia miesiąca następującego po miesiącu dostawy i zawierać: datę wystawienia; nazwę lub imię i nazwisko oraz adres nabywcy; ilość i rodzaj towarów; datę i miejsce przybycia towarów; w przypadku dostawy środków transportu, numer identyfikacyjny środków transportu; oraz identyfikację osoby przyjmującej towary na rzecz nabywcy.

USTAWA VAT

Natomiast, zgodnie z Ustawą o VAT Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów podlega opodatkowaniu według preferencyjnej 0 % stawki podatku VAT, co do zasady, pod warunkiem że:

  •     polski podatnik dokonał dostawy na rzecz nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej (numer VAT UE)
  •     podał ten numer oraz swój numer VAT UE na fakturze stwierdzającej dostawę towarów;
  •     przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej posiada w swojej dokumentacji dowody, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju (art. 42 ust. 2 ustawy o VAT).

Dowodami, o których mowa powyżej są – co do zasady – następujące dokumenty (jeżeli łącznie potwierdzają dostarczenie towarów będących przedmiotem WDT do nabywcy znajdującego się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju):

  •     dokumenty przewozowe otrzymane od przewoźnika (spedytora) odpowiedzialnego za wywóz towarów z terytorium kraju, z których jednoznacznie wynika, że towary zostały dostarczone do miejsca ich przeznaczenia na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju – w przypadku gdy przewóz towarów jest zlecany przewoźnikowi (spedytorowi),
  •     kopia faktury,
  •     specyfikacja poszczególnych sztuk ładunku (art. 42 ust. 3 ustawy o VAT).

Nie jest konieczne posiadanie wszystkich ww. dowodów (dokumentów), dla zastosowania stawki 0% względem WDT. W świetle aktualnego orzecznictwa sądowego wystarczającym jest, aby podatnik posiadał jedynie niektóre z nich (vide: uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 października 2010 r., sygn. akt I FPS 1/10).

W takiej sytuacji Przedsiębiorca winien je uzupełnić dowodami fakultatywnymi, przykładowo:

  •     korespondencją handlową z nabywcą, w tym jego zamówieniem;
  •     dokumentami dotyczącymi ubezpieczenia lub kosztów frachtu;
  •     dokumentami potwierdzającymi zapłatę za towar, z wyjątkiem przypadków, gdy dostawa ma charakter nieodpłatny lub zobowiązanie jest realizowane w innej formie, w takim przypadku innym dokumentem stwierdzającym wygaśnięcie zobowiązania;
  •     dowodem potwierdzającym przyjęcie przez nabywcę towaru na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.

Należy pamiętać, aby w dokumencie przewozowym został wskazany dokładny adres dostawy, w każdym przypadku, gdy jest on inny niż adres siedziby nabywcy.  

Często pojawiają się również wątpliwości czy sprzedawca winien dysponować pisemnym upoważnieniem wydanym przez nabywcę dla faktycznego odbiorcy towaru. Wydaje się, iż brak jest obowiązku takiego uzyskania takiego pisemnego upoważnienia i w celu skorzystania z 0% VAT wystarczający będzie podpis odbiorcy oraz dok. dodatkowe, np. dowód zapłaty za towar, niemniej należy mieć świadomość, że w razie wątpliwości dowodowych, co do faktycznego wywozu towaru z terytorium kraju, w interesie Sprzedawcy będzie wykazanie, że osoba trzecia, która po przemieszczeniu towarów do miejsca przeznaczenia na terytorium innego kraju UE przyjmowała te towary i potwierdzała to przyjęcie, dysponowała na tą okoliczność stosownym upoważnieniem, przy czym wydaje się, iż w tym zakresie wystarczające mogą być również inf. zawarte w korespondencji e-mail, czy wskazanie przez nabywcę, osoby upoważnionej do odbioru w innych dokumentach przekazanych nabywcy.

Aktualne na dzień: 14.03.2020

Wróć